Najczęściej zadawane pytania

Wciąż na nowo zadawane są pytania o Światowy Indeks Prześladowań Open Doors. W tekście tym zestawiliśmy kilka często stawianych pytań i udzieliliśmy na nie odpowiedzi.

Spis treści

1.Jak Open Doors definiuje „prześladowanie”?

Pojęcie prześladowanie jest używane przede wszystkim w prawie uchodźczym. Jednak definicja prawna nie istnieje. Nie jest możliwe oddzielne zdefiniowanie poszczególnych stopni prześladowania lub dyskryminacji. Nawet w instrukcji UNHCR z 2011 roku, do której odnosi się Open Doors czytamy w punkcie 51: Nie ma żadnej ogólnie uznanej definicji prześladowania, a różne próby sformułowania takiej definicji okazały się nieskuteczne. „Europejska organizacja pomocy uchodźcom wskazuje na to, iż zgodnie z artykułem 33 Konwencji „uchodźcy” każde zagrożenie życia lub wolności z powodu pochodzenia, religii, narodowości należy uznać za prześladowanie”. Dlatego też Open Doors stosuje szerokie rozumienie pojęcia „prześladowanie”, które zawiera różne formy dyskryminacji. Z perspektywy Open Doors przy stosowaniu tej definicji ważne jest jeszcze jedno pytanie: Jak prześladowani chrześcijanie odbierają to co ich spotyka? Szczególnie wtedy, kiedy są nieustannie wykluczani, gdy otrzymują groźby śmierci lub stale muszą się bać o własne życie albo jeśli wyjdzie na jaw ich konwersja na chrześcijaństwo. Kiedy ktoś z powodu swojej wiary nie może znaleźć pracy, nie może się kształcić lub nie może korzystać ze studni w wiosce. Czy są to tylko formy ciężkiej dyskryminacji, czy już może lekkie, a może umiarkowane prześladowanie? I jakie konsekwencje wynikałyby z takiego rozróżnienia?

Co do jednego jesteśmy zgodni, że prześladowanie nie istnieje tylko w przypadku konkretnego zagrożenia ciała i życia. Elementami tej definicji jest również to, że prześladowanie: 1) musi wychodzić od osób, 2) jest dyskryminujące, 3) wykazuje pewien stopień nasilenia i 4) występuje stopień długości jego trwania. Dyrektywa Unii Europejskiej 2004/83/EG opisuje prześladowanie przede wszystkim jako: „stosowanie fizycznej lub psychicznej przemocy, włączając w to przemoc seksualną, środki prawne, administracyjne, policyjne, które jako takie są dyskryminujące lub są używane w dyskryminujący sposób oraz nieproporcjonalne lub dyskryminujące ściganie lub karanie”.

Spis treści

2.Czemu służy Światowy Indeks Prześladowań?

Światowy Indeks Prześladowań jest jedynym na świecie przeprowadzanym, co roku systematycznym badaniem wolności religijnej chrześcijan. Jego celem jest jak najdokładniejsze ujęcie ich konkretnej sytuacji i zidentyfikowanie przyczyn i tła światowych prześladowań chrześcijan. Pierwszy ranking – 50 krajów z najcięższymi prześladowaniami chrześcijan – sporządzony został w roku 1993 i najpierw służył Open Doors jako wewnętrzny instrument planowania bardziej efektywnego ustalania priorytetów i wdrażania światowych projektów pomocowych. Później Indeks Prześladowań został udostępniony opinii publicznej. Tym samym dostarczono politycznym i kościelnym decydentom jasne przesłanki dla ich wysiłków wobec ochrony prześladowanych chrześcijan i zachowania wolności religijnej.
Miał on również wywrzeć presję na te kraje, w których chrześcijanie doświadczają największych prześladowań. Ponadto  miał on przypominać chrześcijanom, którzy cieszą się wolnością religijną, aby wspierali i modlili się o swoich współbraci.

Spis treści

3.Dlaczego Światowy Indeks Prześladowań ogranicza się do chrześcijan, co z innymi prześladowanymi mniejszościami?

Open Doors nie jest klasyczną organizacją obrony praw człowieka, lecz chrześcijańską organizacją pomocową, która zgodnie ze statutem pomaga prześladowanym chrześcijanom jako współbraciom. To jest także główne zadanie wszystkich chrześcijan.
Prześladowani chrześcijanie, którym pomaga Open Doors w ich krajach ojczystych mogą wspierać innych cierpiących i przekazywać dalej Ewangelię. W taki sposób na przykład wielu potrzebujących Jazydów i muzułmanów w Iraku i Syrii otrzymało pomoc poprzez lokalne kościoły partnerskie. Ponadto mniejszości religijne takie jak Jazydzi, czy Bahaici mają własnych przedstawicieli swoich interesów.

Spis treści

4.Dlaczego w Światowym Indeksie Prześladowań znajdują się kraje w przeważającej części chrześcijańskie jak: Kolumbia czy Meksyk?

Meksyk i Kolumbia są krajami o licznej populacji katolików, w których wiele osób niezależnie od ich religii jest dotkniętych przemocą i strukturalną nierównością. Jednak wielu chrześcijan nie milczy, lecz przeciwstawia się niesprawiedliwości w kraju, a szczególnie rekrutowaniu przez rebeliantów i kartele narkotykowe.Ponadto członkowie kościołów oferują zawodowe alternatywy młodym ludziom, o których ostro zabiegają narkotykowi baronowie. Właśnie w Meksyku mocno wzrosła przemoc skierowana przeciwko chrześcijanom, podczas gdy w Kolumbii rozmowy pokojowe z Farc zaczęły przynosić pierwsze pozytywne skutki .

Szczególnie aktywnie przeciw protestanckim chrześcijanom występują przywódcy plemienni i władze rdzennej ludności, która cieszy się dużą autonomią w obydwu krajach. Następnym czynnikiem są ceremonie i praktyki w ramach tradycji animistycznych i innych, w których chrześcijanie odmawiają udziału ze względu na sumienie. Taka postawa nie jest tolerowana w wielu regionach i prowadzi do gwałtownych ataków.
Dalsze szczegóły można znaleźć w odpowiednich profilach krajowych na naszej stronie.

Spis treści

5.Jak powstają liczby Światowego Indeksu Prześladowań?

Według nowych szacunków Open Doors, 360 milionów chrześcijan cierpi silne prześladowania. Jednak najpierw trzeba zwrócić uwagę na to, że Open Doors nie wypowiada się o dokładnej liczbie prześladowanych chrześcijan, lecz o szacunkach. W ten sposób – 10 lat po ostatnich estymacjach z roku 2008 – ma być pokazany wymiar prześladowań, który od tego czasu dynamicznie się rozwinął. Przykładowo podać można masowe wypędzanie chrześcijan z Bliskiego Wschodu i z Afryki, ponadnarodową aktywność Boko Haram, Al. Shabaab, IS lub przejęcie władzy przez Hinduistów w Indiach. Dalsze szczegóły dotyczące tych tendencji zawiera raport o trendach, kierunkach rozwoju i tendencjach.

W krajach Światowego Indeksu Prześladowań żyje według aktualnych szacunków UN około 4,8 miliarda mieszkańców. Wśród nich według danych „światowej chrześcijańskiej bazy danych”, jak również uzupełniających szacunków Open Doors jest około 744milionów chrześcijan. Nie wszyscy są prześladowani. Dlatego na podstawie zebranych informacji dla Światowego Indeksu Prześladowań przeprowadzane jest rozróżnienie, w jakich regionach danego kraju chrześcijanie doświadczają znacznego stopnia prześladowań i jak wysoka jest szacunkowa liczba dotkniętych nimi osób. I tak na przykład wszyscy chrześcijanie żyjący w Korei Północnej (ok. 400 000 osób) znajdują się w tej kategorii, podczas gdy w Indiach z około 64 milionów chrześcijan uwzględnionych jest 39 milionów. Określona w ten sposób skala dotyczy tylko 50 krajów Światowego Indeksu Prześladowań przy około 312 milionach chrześcijan, którzy doświadczają silnych prześladowań.

Spis treści

6.Jak Open Doors wyliczył około 360 milionów prześladowanych chrześcijan?

Trzeba zwrócić uwagę na to, że Open Doors nie mówi o dokładnej liczbie, lecz o aktualnych szacunkach. W ten sposób – 12 lat po ostatnich szacunkach – ma być pokazany wymiar prześladowań, który od tego czasu dynamicznie się rozwinął. Tło tego rozwoju znajdą Państwo w raporcie o trendach, kierunkach rozwoju i tendencjach. Raport ten zostanie opublikowany do końca lutego.

W krajach światowego indeksu prześladowań żyje według aktualnych szacunków UN około 5 miliardów mieszkańców. Wśród nich według danych„światowej chrześcijańskiej bazy danych” jak również uzupełnionych szacunków Open Doors jest około 744 milionów chrześcijan. Nie wszyscy ci chrześcijanie są prześladowani. Dlatego na podstawie zebranych informacji dla światowego indeksu prześladowań przeprowadzane jest rozróżnienie w jakich regionach danego kraju chrześcijanie doświadczają znacznego stopnia prześladowań i jak wysoka jest ich szacunkowa liczba. I tak na przykład wszyscy chrześcijanie żyjący w Korei Północnej (ok 400 000 osób) znajdują się w tej kategorii, podczas gdy w Indiach z około 64 milionów chrześcijan uwzględnionych jest 39 milionów. Określona w ten sposób skala dotyczy tylko 50 krajów światowego indeksu prześladowań przy około 309 milionach chrześcijan, którzy doświadczają silnych prześladowań. Open Doors mówi, więc o ponad 312 milionach chrześcijan, którzy doświadczają ciężkich prześladowań.

Spis treści

7.Jaką rolę w panujących prześladowaniach odgrywają inne czynniki oprócz wiary chrześcijańskiej?

Open Doors dokumentuje prześladowania, które mają miejsce z powodu wiary w Jezusa Chrystusa. Przy tym rozróżnia się sytuacje, w których chrześcijanie ponoszą straty w ogólnym konflikcie, kiedy raczej przypadkowo, a ukierunkowanymi napadami lub innymi prześladowaniami z powodu wiary. Czasami ataki religijne są przedstawiane jako konflikty motywowane wyłącznie etnicznie lub gospodarczo. Oczywiście tego typu czynniki odgrywają pewną rolę i są dokładnie badane zgodnie z metodyką Światowego Indeksu Prześladowań. Przykładem tego są napady islamskich Nomadów Hausa Fulani na północy Nigerii, które zbyt pochopnie kwalifikuje się jako motywowane etnicznie, czy gospodarczo. Regularne napady dotykają wioski miejscowych chrześcijańskich chłopów, którzy należą do innego plemienia. Są one przeprowadzane często z okrzykiem Allahu Akbar i pochłaniają wiele ofiar śmiertelnych oraz prowadzą do zniszczenia kościołów i przepędzania chrześcijan z ich pastwisk. Jednoznacznie odgrywają tu rolę interesy ekonomiczne (pastwiska) i rywalizacja plemion. Jednak wiara odgrywa kluczową rolę w identyfikacji i motywacji uczestników.

W wielu krajach poza światem zachodu religia jest ważnym elementem, który przenika wszystkie sfery życia i zdecydowanie determinuje ludzkie myślenie i działania.

Spis treści

8.Skąd Open Doors uzyskuje informacje do Światowego Indeksu Prześladowań?

Open Doors działa w około 76 krajach o bardzo ograniczonej wolności wyznania. Działają tam albo pracownicy Open Doors, albo istnieje ścisła współpraca z lokalnymi organizacjami partnerskimi. W efekcie Open Doors od blisko 65 lat utrzymuje bliski kontakt z siecią kościołów podziemnych, nawet w Korei Północnej (naturą takich kontaktów jest fakt, że nie można zweryfikować pozyskanych w ten sposób informacji w sposób niezależny). Na przykład, jeśli cudzoziemiec podróżowałby do Korei Północnej, aby przepytać osobiście członków kościoła podziemnego to w krótkim czasie wszechobecna tajna policja zesłałaby wszystkich biorących w tym udział do obozu pracy.
Jeśli ujawnienie źródeł w celu przejrzystości prowadziłoby do negatywnych konsekwencji dla chrześcijan (często grożącym im mordom, torturom lub więzieniu) Open Doors stawia na pierwszym miejscu ochronę chrześcijan. Bezpośredni kontakt z prześladowanymi chrześcijanami, zwłaszcza z rosnącą grupą konwertytów szczególnie mocno prześladowanych jest cechą szczególną Światowego Indeksu Prześladowań, która nie odgrywała do tej pory żadnej roli w innych badaniach.

Ponadto dla potrzeb badań przeprowadzane są konsultacje z ekspertami i liderami Kościoła, a także uwzględniane są wszystkie publicznie dostępne dane i raporty na ten temat. (patrz Metodologia).

Spis treści

9.Czy rzeczywiście możliwe jest jednoznaczne określenie stopnia swobody religijnej w danym kraju?

Określenie stopnia swobody wyznania jest niezwykle trudne, ponieważ należy wziąć pod uwagę wiele czynników subiektywnych. Open Doors próbuje stworzyć w ramach Światowego Indeksu Prześladowań możliwie dokładny obraz sytuacji chrześcijan w krajach Indeksu i wyjaśnić to na podstawie zrozumiałych kryteriów. Szczególnym wyzwaniem w badaniu jest – w mniejszym stopniu metodologia – co ogromny stan zagrożenia dla chrześcijan w ich krajach pochodzenia. Często chodzi o miejsca, w których badanie związane jest z wielkim ryzykiem dla wszystkich zaangażowanych.

Metodologia (w tym przypadku szczegółowa wersja w języku angielskim) umożliwia przedstawienie wszystkich czynników mających znaczenie w prześladowaniach, które mają istotny wpływ na ograniczenie wolności wyznania chrześcijan. Odbywa się to za pomocą kwestionariusza opracowanego przez analityków Open Doors w ścisłej konsultacji z przywódcami Kościoła Lokalnego i zewnętrznymi ekspertami.

W ten sposób analizuje się pięć obszarów życia pod względem presji na chrześcijan (życie prywatne, rodzina, społeczeństwo, kościół i państwo). Ponadto odnotowuje się akty przemocy o podłożu religijnym, ale tylko te, dla których istnieje wiarygodne potwierdzenie. Ocena wszystkich informacji daje wynik punktowy stopnia prześladowań dla każdego obszaru życia, jak również dla aktów przemocy motywowanych religijnie. Z sumy tych punktów wynika miejsce kraju w wynikach Światowego Indeksu Prześladowań.

Spis treści

10.Dlaczego kraje, w których prawie nie odnotowuje się napadów na chrześcijan z użyciem przemocy znajdują się wysoko w wynikach Światowego Indeksu Prześladowań?

Na to pytanie można odpowiedzieć porównując Malediwy (2018 rok: miejsce 14) z Nigerią (miejsce 12). Na Malediwach mieszka bardzo niewielu chrześcijan, ponieważ państwo jest oficjalnie w 100% islamskie. Chrześcijańscy konwertyci są tam poddani tak wielkiej presji przez przyjaciół, sąsiadów, krewnych i rząd, że nie mogą praktykować swojej wiary ani nawet o niej mówić. Są tłamszeni duchowo, podczas gdy przemoc, taka jak: złe traktowanie, pozbawianie wolności lub deportacja są bardzo rzadkie – są po prostu niepotrzebne. Na wyspach nie ma ani jednego kościoła. Natomiast w Nigerii zamordowano w ostatnich latach setki chrześcijan oraz zniszczono wiele kościołów. Po pierwsze dzieje się to tylko w jednej części kraju, po drugie rząd nie jest aktywnie zaangażowany w prześladowanie chrześcijan, a konstytucja kraju gwarantuje wolność wyznania. Przez taką samą wagę pięciu oddzielnie rozpatrywanych dziedzin życia oraz obszaru przemocy, która otrzymuje jedną szóstą ogółu punktów w klasyfikacji, czynnik przemocy otrzyma mniejszą wagę biorąc pod uwagę miejsce kraju w Indeksie.