Mjanma

Spis treści

Wnioski

Okres badawczy: 01.10.2022 – 30.08.2023

W 2024 r. Mjanma wkracza w czwarty rok coraz bardziej brutalnego konfliktu. Po zamachu stanu przeprowadzonym przez armię w lutym 2021 r., w wielu częściach kraju toczyły się intensywne walki. Wśród ofiar jest mniejszość chrześcijańska. Siły rządowe atakują kościoły należące do historycznych wspólnot w stanach zamieszkanych w większości przez chrześcijan, takich jak Czin i Kaja, ale także w stanach z silną mniejszością chrześcijańską, takich jak Kaczin, Karen czy północne Szan.  Ogromna liczba chrześcijan została zmuszona do życia w obozach dla uchodźców wewnętrznych, schronienia się w kościołach, a nawet ucieczki do dżungli, gdzie często są pozbawieni dostępu do żywności i opieki medycznej. Szacuje się, że od początku wojny domowej 1,5 miliona obywateli Mjanmy zostało przesiedleńcami wewnętrznymi.

Chrześcijanie są częścią ogólnie pokojowego ruchu oporu, ale są oni również pośród walczących.

Konwertyci na chrześcijaństwo są prześladowani przez buddyjskie, muzułmańskie lub plemienne rodziny i społeczności, ponieważ ich konwersja jest postrzegana jako zdrada. Społeczności, które stawiają sobie za cel, aby pozostać „czysto buddyjskimi”, na różne sposoby utrudniają życie chrześcijańskim rodzinom, np. zabraniając im korzystania ze wspólnotowych zasobów wody. Nietradycyjne grupy kościelne również zmagają się z prześladowaniami, zwłaszcza gdy znajdują się na obszarach wiejskich Mjanmy lub znane są z prozelityzmu. 

Spis treści

1. Tło

Po uzyskaniu przez Birmę (Mjanmę) niepodległości w 1948 r. w kolejnych latach różne grupy etniczne próbowały odłączyć się i utworzyć niezależne państwa. Wojsko, dążąc do utrzymania integralności państwa oraz kontroli przez etnicznych Bamarów przejęło władzę i nastąpiło pięć dekad rządów wojskowych. Seria protestów pod przewodnictwem Aung San Suu Kyi zwiększyła presję społeczną na rząd, czego kulminacją były wybory w 2015 r., w których Suu Kyi odniosła miażdżące zwycięstwo. Została ona siłą obalona przez wojsko po wyborach w 2020 r. i od tego czasu kraj powrócił do rządów wojskowych, co wywołało ogromne rozruchy w całym kraju.

Szczególnie dotknięte przemocą są stany mniejszości chrześcijańskich. Większość chrześcijan należy do mniejszości etnicznych (takich jak Czin, Karen, Lisu, Kaczin, Naga, Kayah i Lahu), a nie do birmańskiej większości Bamarów. Przyjęcie „Ustawy o ochronie rasy i religii” w sierpniu 2015 r. było świętowane w całym kraju przez nacjonalistyczne grupy buddyjskie, takie jak Ma Ba Tha. Chociaż przepisy te były wymierzone głównie w mniejszość muzułmańską w stanie Arakan, dotknęły one również chrześcijan, ponieważ konwersja musi przejść proces administracyjny, w tym zgłoszenie do różnych organów. Ma Ba Tha (Stowarzyszenie Ochrony Rasy i Religii) było kilkakrotnie delegalizowane, ale odradzało się pod różnymi nazwami.

Radykalne grupy buddyjskie częściej atakowały muzułmanów niż chrześcijan, co doprowadziło do exodusu głównie muzułmańskiej grupy etnicznej Rohingja do Bangladeszu. W marcu 2022 r. rząd USA uznał okrucieństwa wobec Rohingja za ludobójstwo (Human Rights Watch, 21 marca 2022 r.), a Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości potwierdził, że ma jurysdykcję w sprawie o ludobójstwo przeciwko Mjanmie (Reuters, 23 lipca 2022 r.). Konwertyci na chrześcijaństwo, np. z buddyzmu, nadal są prześladowani przez swoje rodziny i członków lokalnej społeczności.  Ma Ba Tha i Pyu Saw Htee (paramilitarne organizacje ultranacjonalistów) odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu działalności chrześcijan, w tym tych wywodzących się ze środowisk buddyjskich.

Chrześcijanie doświadczają presji, a nawet przemocy ze strony wojska, a także zgłaszane są przypadki zabójstw chrześcijan. Organizacja Narodów Zjednoczonych stwierdziła, że produkcja opium w Mjanmie niemal podwoiła się od czasu wojskowego zamachu stanu w lutym 2021 r. (RFA, 26 stycznia 2023 r.). Tymczasem w strefach bezprawia kwitnie handel ludźmi i przestępczość zorganizowana (USIP, 9 listopada 2022 r.). Strefy te znajdują się głównie w odległych i przygranicznych regionach Mjanmy, gdzie mieszka duża mniejszość chrześcijańska.

Protestanci stanowią prawie dwie trzecie wszystkich chrześcijan. Konwencja Baptystów Mjanmy szacuje liczbę swoich członków na około 1,6 miliona, z których wielu należy do ludów Karen, Kaczin i Czin. Liczbę członków Kościoła rzymskokatolickiego szacuje się na mniej więcej milion. W kraju brakuje jednak silnego stowarzyszenia międzywyznaniowego wśród chrześcijan; w kwestiach kontrowersyjnych i dotyczących prześladowań w kraju, ich stanowisko nie zawsze jest zgodne.

Spis treści

2. Sytuacja w różnych regionach kraju

W okresie badawczym ŚIP 2024 konflikt toczył się zarówno na obszarach z większością chrześcijańską (takich jak stan Czin), jak i mniejszościami chrześcijańskimi. Tatmadaw masowo atakował chrześcijańskie wioski i budynki kościelne (czasami mieszczące uchodźców lub obozy dla przesiedleńców) oraz zabijał chrześcijan. Niezmiennie trwały walki w stanie Czin, ale kolejnymi punktami zapalnymi stały się stan Kaczin na północy i stan Kaja na południowym wschodzie. Coraz więcej osób, w tym wielu chrześcijan, przebywa w obozach dla przesiedleńców. Większość z nich przebywa tam od lat, a dostęp organizacji humanitarnych do nich jest uniemożliwiany. Nasiliły się walki w sąsiednim stanie Szan, który zamieszkuje duża mniejszość chrześcijańska, zwłaszcza na północy. Strefy bezprawia przy granicy z Laosem i Tajlandią, w których kwitnie przestępczość zorganizowana, znajdują się w regionach zamieszkanych przez mniejszości etniczne, w tym wielu chrześcijan.

Spis treści

3. Kogo dotykają prześladowania?

Tradycyjne społeczności chrześcijańskie

Tradycyjne wspólnoty chrześcijańskie od dziesięcioleci spotykają się z presją i przemocą ze strony Tatmadaw, tj. armii Mjanmy. W wielu przypadkach są one uwikłane w konflikty między wojskiem a radykalnymi grupami powstańczymi, takimi jak Armia Wyzwolenia Kaczinów (KIA), która wspiera walkę opozycji. Ponieważ konflikty te mają na ogół charakter separatystyczny, często dominuje w nich silne poczucie nacjonalizmu, a chrześcijanie, którzy są postrzegani jako „obcy”, mogą być jednymi z pierwszych ofiar ataków.

Społeczności konwertytów

Konwertyci na chrześcijaństwo ze środowisk buddyjskich lub muzułmańskich spotykają się ze skrajnymi naruszeniami praw ze strony władz, rodzin i społeczności. Choć Rohingja to głównie muzułmanie, są wśród nich także nawróceni chrześcijanie, którzy z powodu brutalnych działań wojska zostali zmuszeni do ucieczki do Bangladeszu. Chrześcijanie Rohingja są prześladowani ze względu na swoją przynależność etniczną i religijną.

Nietradycyjne społeczności chrześcijan

Wiele ewangelikalnych i zielonoświątkowych wspólnot mierzy się z przemocą i prześladowaniami ze strony członków społeczności, w których żyją, szczególnie na obszarach wiejskich. W przeszłości prozelityzm i sprowadzanie materiałów chrześcijańskich były nielegalne. W ostatnim czasie polityka rządu traktuje priorytetowo interesy buddystów kosztem interesów innych mniejszości religijnych.

Spis treści

4. Główne źródła prześladowań i dyskryminacji

Nacjonalizm religijny - buddyzm w połączeniu z wrogością etniczno-religijną 

Większość ludności Mjanmy (szacunkowo 60%) stanowią Birmańczycy, zwani również Bamarami. Bycie Bamarem jest utożsamiane z byciem buddystą. Niebuddyści postrzegani są jako obcy i tym samym stanowią zagrożenie dla państwa i jedności narodowej. Polityka rządu wspiera nawet tak radykalnych buddystów, jak grupa Ma Ba Tha.  Jeden z lokalnych ekspertów donosi, że reżim wojskowy mianował członków Ma Ba Tha na administratorów okręgów.

Paranoja dyktatorska

Mjanma ma za sobą długą historię rządów wojska i choć ani rządu wybranego w 2015 roku, ani w 2020 roku nie można nazwać paranoicznym/dyktatorskim, to Mjanma jest jednym z niewielu krajów, w których to armia sprawuje niemal całą władzę, czego przykładem jest przewrót wojskowy w lutym 2021 roku. Jedna czwarta miejsc w parlamencie jest zarezerwowana dla wojskowych, którzy sprawują również najważniejsze urzędy państwowe.

Przestępczość zorganizowana oraz korupcja

Wiele z najcenniejszych zasobów naturalnych Mjanmy takich jak jadeit, rudy i drewno znajduje się w stanach o dużej populacji chrześcijan. Ponadto Mjanma jest częścią „złotego trójkąta”, jednego z największych w Azji regionów produkcji opium. Wojsko i grupy powstańcze rywalizują o wpływy z tych lukratywnych przedsięwzięć. Ci, którzy sprzeciwiają się korupcji, np. chrześcijanie, narażają się na przemoc zarówno ze strony grup powstańczych, jak i samego wojska. Strefy bezprawia powstające w stanach mniejszości etnicznych takich jak stan Szan i innych przy granicy z Laosem i Tajlandią, są kolejnym przykładem tego, jak wojna domowa sprzyja zorganizowanej przestępczości.

Spis treści

5. Czym różnią się prześladowania mężczyzn i kobiet?

Kobiety

Przewrót wojskowy z lutego 2021 r. wywołał zaniepokojenie o przyszłość kobiet. Armia – która rozszerzyła swoją i tak już znaczną władzę – jest znanym sprawcą przemocy ze względu na płeć. Chrześcijanki wśród Rohingja są również celem ataków grup ekstremistycznych, które uprowadzają kobiety i zmuszają je do poślubienia muzułmańskich mężczyzn. Kobiety w przeważająco chrześcijańskim stanie Kaczin są sprzedawane do Chin jako „panny młode”, aby mogły wydać na świat męskich spadkobierców. Konwertytki są również narażone na areszt domowy, wymuszone małżeństwo, wypędzenie z domu rodzinnego czy rozwód.

Formy wywierania nacisku:

• Ograniczanie kontaktów społecznych/międzyludzkich;
• Wymuszony rozwód;
• Wymuszone małżeństwo;
• Uwięzienie przez rodzinę (areszt domowy);
• Celowe uwodzenie;
• Przemoc fizyczna;
• Przemoc seksualna;
• Przemoc psychiczna.

Mężczyźni

Chrześcijanom grozi utrata pracy, wygnanie z rodzinnej wioski lub miasta oraz praca niewolnicza. Praktykowanie wiary jest szczególnie trudne w przypadku mężczyzn wcielonych w szeregi armii Mjanmy lub zmuszonych do przyłączenia się do bojówek takich jak Armia Wyzwolenia Kaczinu. Szkoły Na Ta La nawracają chrześcijańskie dzieci na buddyzm, chcąc powstrzymać rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa na kolejne pokolenia. Chłopcy są tam wychowywani na buddyjskich mnichów. Konwertyci spotykają się również z groźbami, poniżaniem i przemocą fizyczną. W obecnej sytuacji wojny domowej chrześcijańscy mężczyźni – zwłaszcza młodzi – narażeni są na oskarżenie o bycie członkami grup opozycyjnych lub milicji sprzeciwiającej się juncie.

Formy wywierania nacisku:

• Nękanie ekonomiczne poprzez dostęp do zatrudnienia;
• Nękanie w biznesie i miejscu pracy;
• Przymusowy pobór do wojska/milicji/służba wbrew sumieniu;
• Handel ludźmi;
• Przemoc fizyczna;
• Przemoc psychiczna.

Spis treści

6. ŚIP: Perspektywa 5-letnia

Wykres: Wynik w zaokrągleniu.

Krótki opis zmiany wyniku i jej przyczyny

Spadek ogólnego wyniku o 1,3 punktu w ŚIP 2024 ma dwojaką przyczynę. Pierwszym powodem jest to, że w rozszerzającej się sytuacji wojny domowej coraz trudniej jest uzyskać wiarygodne informacje, zwłaszcza z rozdartych wojną obszarów zamieszkanych przez mniejszość chrześcijańską. Po drugie, w znacznej części kraju, która nie znajduje się pod kontrolą reżimu wojskowego, presja na chrześcijan nieco się zmniejszyła. Wynik dla przemocy wzrósł o 0,7 punktu (po wzroście o 0,5 punktu w ŚIP 2023 i 2,9 punktu w ŚIP 2022), ilustrując niszczycielski wpływ narastającego konfliktu na ludność cywilną w ogóle, a w szczególności na mniejszość chrześcijańską. Trudności z uzyskiwaniem informacji mają również inne organizacje międzynarodowe. Co więcej, reporterzy są zatrzymywani i trafiają do więzienia. Często dochodzi do przerw w dostępie do internetu i problemów z łącznością. Konwertyci (ze środowiska buddyjskiego, muzułmańskiego lub plemiennego) nadal spotykają się z silną presją, zwłaszcza ze strony rodziny i społeczności; sytuacja w stanie Wa pozostaje bez zmian.

Spis treści

7. Szczegółowe dane na temat przemocy i wywieranej presji

Poziomy przemocy i presji

Wykres: Wzorzec prześladowań dla Mjanmie.

Maksymalna liczba punktów dla każdej z sześciu kategorii wynosi 16,7 pkt. Łączna liczba punktów dla sześciu kategorii wynosi 100 pkt (6 x 16,7 = 100).

Przykładowe akty przemocy w opisywanym okresie sprawozdawczym

19 i 21 sierpnia 2023 r.: Dwa kościoły baptystów i co najmniej cztery domy chrześcijan zostały celowo zniszczone w atakach z powietrza na wioskę Ramthlo w gminie Falam i wioskę Khuafo w gminie Thantlang w stanie Czin ( Radio Free Asia, 25 sierpnia 2023 r.).

16 lipca 2023 r.: Żołnierze z 274 batalionu Khalaya stacjonującego w Mindat, mieście w zachodniej części stanu Czin w Mjanmie, uprowadzili pastora Htang Kay On i trzech duchownych – Chai Kay, Hon Chway i Hon Kay – z pobliskiego kompleksu chrześcijańskiego kościoła prezbiteriańskiego w zachodniej dzielnicy miasta. Pastor zdołał uciec, niestety trzej duchowni zostali uznani za zaginionych, a obecnie uważa się, że nie żyją (Radio Free Asia, 2 sierpnia 2023 r.).

17 lutego 2023 r.: Reżim wojskowy ogłosił, że nakaże zamknięcie 25 obozów dla uchodźców wewnętrznych w Myitkina i okolicy, w stanie Kaczin. Obozy te prowadzone są przez kościoły katolickie i baptystyczne, służą uchodźcom wewnętrznym od 2011 r. i mieszka w nich około 11 000 osób (UCA News, 17 lutego 2023 r.).

Życie prywatne

Dokonanie oficjalnej apostazji jest w Mjanmie bardzo trudne ze względu na obowiązujące przepisy. Ustawa o konwersji religijnej, będąca częścią „Ustawy o ochronie rasy i religii”, wymaga od obywateli, którzy chcą zmienić wyznanie, uzyskania zgody od nowo utworzonej Rady Rejestracyjnej ds. konwersji religijnej, poddania się rozmowie kwalifikacyjnej i uczestniczenia w zajęciach religijnych. W tym czasie wniosek zgłaszającego jest umieszczany na lokalnej tablicy informacyjnej, co ma na celu wymuszenie na konwertycie jego wycofanie. Z tego powodu konwersja zwykle odbywa się w tajemnicy. Konwertyci spotykają się również z presją ze strony rodziny i lokalnej społeczności, a czasami są wydziedziczani i wyrzucani z domu rodzinnego.

Życie rodzinne

Państwo prowadzi „Border Areas National Races Youth Development Training Schools" (lub szkoły Na Ta La), które są atrakcyjne dla mniejszości, ponieważ są to szkoły z internatem, które nie pobierają czesnego za naukę. Szkoły te są wykorzystywane do wpływania na młodych ludzi i przekonywania ich do buddyzmu. Armia praktykuje osłabianie etnicznych ruchów wyzwoleńczych poprzez uzależnienie młodzieży od narkotyków, co dotyka również chrześcijan z mniejszości Kaczin.

Życie w społeczeństwie

Społeczeństwo wywiera silną presję na chrześcijan w Mjanmie. Chrześcijanie są zazwyczaj wykluczeni ekonomicznie, społecznie i politycznie, co prowadzi do ubóstwa, wykorzystywania i sprzyja przestępczości. Chrześcijanie, zwłaszcza ci spotykający się w kościołach domowych, są pod stałą obserwacją przedstawicieli lokalnych władz, którzy próbują nakłonić ich do zmiany wyznania. Nie biorą udziału w podejmowaniu decyzji wspólnotowych i nie mogą korzystać ze wspólnych dóbr. Odmowa dostępu do materiałów budowlanych i wody pitnej może spowodować, że chrześcijanie znajdą się w sytuacjach zagrażających ich życiu i zdrowiu.

W obliczu toczącej się wojny domowej i szybko rosnącej liczby przesiedleńców oraz obozów dla przesiedleńców, zapewnienie opieki zdrowotnej i pomocy humanitarnej dla chrześcijan jest albo niemożliwe, albo niedozwolone, albo udzielane na minimalnym poziomie. Nadzór międzynarodowy jest blokowany. Jak zauważył jeden z lokalnych ekspertów: „Od wojskowego zamachu stanu w lutym 2021 r. rząd wykorzystuje technologie nadzoru, takie jak rozpoznawanie twarzy, podsłuchy telefoniczne, cenzurę internetu i monitorowanie mediów społecznościowych, aby śledzić i identyfikować chrześcijan, zwłaszcza tych zaangażowanych w protesty. Nacjonalistyczni buddyści oskarżają chrześcijan o prozelityzm. Niektórzy chrześcijanie są obserwowani, nękani oraz zastraszani przez wojsko lub grupy zbrojne, zwłaszcza w strefach konfliktów, w których większość stanowią chrześcijanie”.

Życie w państwie

Paragraf 361 Konstytucji z 2008 r. brzmi następująco: „Unia uznaje szczególną pozycję buddyzmu jako wiary wyznawanej przez ogromną większość obywateli Unii”. W paragrafie 362. uznaje również obecność chrześcijaństwa, islamu, hinduizmu i animizmu. Ta „szczególna pozycja buddyzmu” jest nadużywana przed buddyjskich radykałów. Poprzedni rząd starał się pozyskać poparcie buddystów poprzez kontrolę konwersji, zakaz małżeństw międzywyznaniowych i wprowadzenie kontroli urodzeń. Aby dokonać konwersji, należy uzyskać oficjalne pozwolenie.

Chrześcijanie są zazwyczaj zatrudniani w firmach tylko wtedy, gdy nie ma buddystów, którzy mogliby wykonywać daną pracę, są też często pomijani przy awansach.

Im dłużej trwa wojna domowa, tym częściej chrześcijańscy pracownicy organizacji pomocowych i pastorzy są oskarżani o przewodzenie ruchowi oporu i stają się obiektem ataków wojska. Jak zauważył jeden z lokalnych ekspertów: „Chrześcijanom nie wolno wypowiadać się przeciwko »kulturze i religii« kraju. Pozostawia to niezwykle szerokie pole do interpretacji. Chrześcijanin może być prześladowany przez buddyjskich biznesmenów oraz polityków na podstawie fałszywych zarzutów. Państwowa rada religijna unieważniła święcenia księży i pastorów, którzy protestowali podczas ruchu CDM w 2021 r. Pomimo tej decyzji wszyscy nadal służą w swoich wspólnotach.

Życie w kościele

Wszelka opozycja, a zwłaszcza krytyka polityki państwa wobec mniejszości etnicznych i religijnych spotykają się z silną reakcją wojska. Chrześcijańscy przywódcy są często oskarżani o przyłączanie się do ruchu oporu, a nawet przewodzenie mu. W kraju są jednak odważni chrześcijanie, którzy nie milczą, tacy jak siostra Ann Rose Nu Tawng, która była wielokrotnie zatrzymywana po tym,  jak pokojowo protestowała przeciwko juncie wojskowej (UCA News, 28 stycznia 2022 r.).

Ponieważ kościoły podejrzewane są o bycie zarzewiem opozycji, lokalne społeczności, władze, a zwłaszcza wojsko, monitorują ich działalność. W coraz większej liczbie przypadków monitoring doprowadził do ataków na budynki, pracowników i przywódców kościelnych, w tym do zabójstw. Jeden z katolickich ekspertów powiedział: „Pięć z 16 diecezji w kraju – Loikaw, Pekhon, Hakha, Kalay i Mandalay – jest dotkniętych trwającymi konfliktami między armią, a etnicznymi grupami rebeliantów, przy czym niektórzy z tych rebeliantów należą do różnych wyznań chrześcijańskich”.

Buddyjscy mnisi związani z Ma Ba Tha, buddyjskim ruchem nacjonalistycznym, również uważnie przyglądają się działalności chrześcijan. W przypadku konwertytów presja ta jest jeszcze większa, ponieważ ujawnienie, wiąże się z poważniejszymi konsekwencjami nie tylko ze strony lokalnej społeczności, ale także rodziny.

Spis treści

8. Naruszenie zobowiązań i praw międzynarodowych

Mjanma zobowiązała się do przestrzegania i ochrony praw podstawowych w następujących traktatach międzynarodowych:

1. Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (ICESCR).
2. Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW).
3. Konwencja o prawach dziecka (CRC).

Mjanma nie wypełnia swoich zobowiązań międzynarodowych, regularnie naruszając/nie chroniąc następujących praw chrześcijan:

1. Dzieci chrześcijańskie są zmuszane do uczestniczenia w buddyjskich lekcjach religii oraz w obrzędach i świętach religijnych, które są niezgodne z ich przekonaniami religijnymi (Art. 14 CRC).
2. Chrześcijanom odmawia się dostępu do zasobów komunalnych (Art. 2 ICESCR).
3. Chrześcijańskie domy i sklepy są napadane i niszczone, co stanowi naruszenie prawa do odpowiedniego poziomu życia i ciągłej poprawy warunków życia (Art. 11 ICESCR).
4. Chrześcijanki, które dokonały konwersji z islamu, są przymusowo wydawane za mąż za buddyjskich mężczyzn i poddawane naciskom, by wyrzekły się nowej wiary (Art. 16 ICESCR i Art. 10 CEDAW).
5. Chrześcijańskie kobiety i dziewczęta z Kaczin są sprzedawane w celach seksualnych (Art. 34 CRC i Art. 6 CEDAW).

Spis treści

9. Sytuacja innych mniejszości religijnych

Prześladowania muzułmańskiej mniejszości Rohingja są przedmiotem dyskusji w Hadze. Muzułmanie nie-Rohingja w innych częściach kraju również spotykają się z prześladowaniami i dyskryminacją – na przykład na stanowiskach w administracji, czy w wojsku. Zdarza się, że większość buddyjska odmawia sprzedaży nieruchomości muzułmanom, a budowa meczetów jest zabroniona. Hinduiści to kolejna grupa wyznaniowa odczuwająca ograniczenia i presję ze strony buddystów, ale w znacznie mniejszym zakresie, niż inne mniejszości religijne.

Spis treści

10. Open Doors w Mjanmie

We współpracy z lokalnymi partnerami Open Doors wzmacnia prześladowanych wierzących w Mjanmie poprzez:

• Dystrybucję literatury chrześcijańskiej;
• Programy uczniostwa;
• Szkolenia dla pastorów i liderów;
• Projekty socjoekonomiczne;
• Seminaria dla rodzin i małżeństw;
• Szkolenia dla dzieci i młodzieży;
• Programy przygotowania na prześladowania;
• Osobiste wspieranie prześladowanych.

Spis treści

11. Módl się za Mjanmę

• Módl się za tych, którzy porzucili buddyzm, aby pójść za Chrystusem.
• Módl się o pokojowe rozwiązanie trwającej wojny domowej.
• Módl się o Kościół w Mjanmie, aby poprzez swoją modlitwę i świadectwo był światłem pośród wojny i chaosu, aby ludzie znaleźli nadzieję w Jezusie. Módl się, aby Jezus umacniał chrześcijan w ich wierze.
• Módl się o ochronę i nowe perspektywy dla wielu chrześcijan, którzy musieli uciekać przed wojną i prześladowaniami, a teraz żyją w obozach dla uchodźców wew.